schrijven

Vaak wordt me gevraag wat nou dé belangrijkste tip is om efficiënt te schrijven. Daar valt natuurlijk een heleboel over te zeggen, en je kunt op heel veel manieren efficiënter worden, maar het allerbelangrijkste wat je moet doen: de verschillende schrijffases scheiden. Wat bedoel ik daarmee?

Schrijffases

Veel promovendi gaan bij het schrijven gewoon maar aan de slag. Achter de computer zitten, wat typen, weer eens teruglezen, literatuur erbij pakken, wat knippen en plakken, een zin herformuleren, nieuwe titel bedenken, wat aan de conclusie doen, merken dat je je theoretisch kader nog niet voldoende had uitgewerkt en dat dat weer consequenties heeft voor operationalisering, merken dat je resultaten nog niet helder geordend zijn en daarom misschien weer terug moeten naar je theoretisch kader…

Nou is de beschrijving hierboven misschien wat overdreven, maar het is wel wat ik heel veel zie gebeuren. De meeste promovendi doen een beetje van alles wat. Zijn – om er maar een beeldspraak te gebruiken – aan het jongleren met veel te veel ballen tegelijk; ze zijn bezig met

  • zinnen bijschaven
  • werken aan de structuur
  • argumentatie helder krijgen
  • literatuurverwijzingen checken
  • nadenken over de inhoud
  • zich afvragen of ze al compleet zijn
  • kopjes aan het herschrijven
  • alinea’s aan het ombouwen
  • zich afvragen of de stukken tekst goed op elkaar aansluiten
  • aan het bedenken wat hun begeleider zal zeggen over dit stuk tekst
  • stukken tekst heen en weer aan het schuiven
  • de volgorde in de tekst veranderen
  • spelling controleren
  • tabellen en figuren uitwerken
  • resultaten analyseren
  • nieuwe literatuur zoeken
  • lay out bijwerken

En ik kan dit rijtje nog wel wat langer maken. Jij waarschijnlijk ook…

Jongleren

Je kunt je voorstellen dat het niet handig is om met zo veel dingen tegelijkertijd bezig te zijn, je hoofd gaat ervan omlopen, je kunt simpelweg niet aan alles tegelijk denken. Het is een beetje als jongleren met heel erg veel ballen tegelijkertijd, voor de meeste mensen is dat absoluut onmogelijk. Jongleren met een paar ballen, dat is te doen, maar zodra het er meer dan een paar worden…

blank

 

Wat je dus zult moeten doen om efficiënter en effectiever te schrijven, is om het schrijfproces in verschillende fases op te delen. En die fases zijn eigenlijk heel simpel. Ze heten voorbereidendoorschrijven en corrigeren.

Voorbereiden

Wat is wat? Onder voorbereiden wordt verstaan het nadenken over je structuur, literatuur zoeken, nadenken over je publiek, weten wat het doel is dat je met je tekst wilt bereiken, kijken hoe het zit met deadlines, plannen. Voorbereiden is dus alles wat je nodig hebt om daadwerkelijk te kunnen gaan schrijven. Als het goed is heb je aan het eind van de voorbereiding een ontwerp voor je tekst. En hoe preciezer je dat ontwerp hebt uitgewerkt, hoe makkelijker het is om je tekst daadwerkelijk te schrijven. Je doet jezelf dus een groot plezier door niet alleen een ontwerp met steekwoorden te maken, maar door bijvoorbeeld een uitgebreide inhoudsopgave, een bouwplan (zie een boek als Leren Communiceren van Steehouder en Jansen voor die systematiek) of een piramide (een methode die je tijdens de proefschriftschrijfdriedaagse leert).

Schrijven

In de volgende fase, het schrijven,  gaat het er niet om dat je perfecte zinnen op papier zet, nee, het is de bedoeling dat je als het ware het ontwerp van je tekst gaat ‘invullen’, het is de bedoeling dat je gaat zorgen dat de inhoud op papier komt. Je gaat doorschrijven, schrijven zonder dat je je druk maakt om precieze spelling, zinsopbouw en dergelijke. Dat is namelijk iets wat je bewaart voor de laatste fase, de fase van het corrigeren. Tijdens het schrijven doe je niks anders dan zo snel mogelijk tekst produceren, gebaseerd op je ontwerp.

Corrigeren

Bij het corrigeren ga je je tekst op verschillende niveaus bekijken: je kijkt naar de hele structuur (is het ontwerp zoals ik dat had bedacht ook daadwerkelijk in m’n tekst terug te vinden?), naar alineaniveau (zijn m’n alinea’s ook daadwerkelijk alinea’s?), naar zinsniveau, naar spelling en naar lay-out.

Als je het werk op die manier opsplitst, en dus gaat werken aan de hand van verschillende schrijffases, maak je van het schrijven  overzichtelijke porties; dan kun je jongleren met een beperkte hoeveelheid ballen in plaats van te proberen alle ballen tegelijk in de lucht te houden.

Ik garandeer je: op deze manier werken maakt je heel erg veel efficiënter!

 

foto via Flickr, met dank aan Helico

Schrijf je in voor gratis promotietips

blank

Geef een reactie

Je email adres wordt niet gepubliceerd. Required fields are marked *

Plaats reactie